திருவனந்தபுரத்தில் உள்ள அங்கன்வாடிகளை சமூகக் குழுக்கள் எவ்வாறு மேம்படுத்துகின்றன

கேரளாவின் திருவனந்தபுரத்தில் உள்ள அங்கன்வாடிகள், குழந்தை பருவ பராமரிப்பு மற்றும் கல்வியை வழங்க திறம்பட செயல்படுகின்றன. சுறுசுறுப்பான சமூகப் பங்கேற்பு மற்றும் அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு (ALMSC) மற்றும் அன்னையர் குழு போன்ற குடிமக்கள் சார்ந்த குழுக்கள், அங்கன்வாடிகளுக்குச் சென்று பல்வேறு அங்கன்வாடி ஆசிரியர்கள் மற்றும் உதவியாளர்கள், தாய்மார்கள், மேற்பார்வையாளர்கள் மற்றும் வார்டு உறுப்பினர்களுடன் தொடர்புகளை வெளிப்படுத்தின.

அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுகள், வார்டு உறுப்பினர்கள், சமூக உறுப்பினர்கள், தாய்மார்கள் மற்றும் முன்னணி பணியாளர்கள் என அழைக்கப்படும் பஞ்சாயத்து-தேர்ந்தெடுக்கப்பட்ட உறுப்பினர்களால் முழுமையாக நிர்வகிக்கப்படுகிறது மற்றும் நடத்தப்படுகிறது. அவை அங்கன்வாடிகளின் நிர்வாகம் பற்றிய விவாதம் மற்றும் விவாதத்திற்கான ஒரு மன்றமாக செயல்படுகின்றன, மேலும் ஒரு கண்காணிப்பு பொறிமுறையாகவும் விளங்குவதாக, மார்ச் 2022 இல் எங்கள் கட்டுரை சுட்டிக்காட்டியது.

அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்கள் "அங்கன்வாடி அமைப்பு மற்றும் ஐசிடிஎஸ் சேவைகளின் முதுகெலும்பு" என்று, மத்திய பெண்கள் மற்றும் குழந்தைகள் மேம்பாட்டு அமைச்சகத்தின் கீழ் உள்ள ஒருங்கிணைந்த குழந்தைகள் மேம்பாட்டு சேவைகள் குறித்து, மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்து வார்டு 15 வார்டு உறுப்பினர் விஜய குமாரி கூறினார். "அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்கள் இல்லாவிட்டால் அங்கன்வாடிகள் இல்லாமல் போய்விடும். விவாதம் இல்லாமல் எதையும் சாதிப்பது எப்படி?" என்றார்.

தாய்மார்கள் குழுவில் கர்ப்பிணிகள் மற்றும் பாலூட்டும் தாய்மார்கள், அங்கன்வாடியில் சேர்க்கப்பட்ட குழந்தைகளின் தாய்மார்கள், அங்கன்வாடி ஆசிரியர், உதவியாளர், மற்றும் பிறந்த குழந்தை, பிரசவத்திற்கு முந்தைய சுகாதாரம், மற்றும் சுகாதாரம் பற்றிய தகவல்களை பகிர்ந்து கொள்வதற்கான வழிமுறைகளை இரட்டிப்பாக்குதல், அரசு திட்டங்கள் உட்பட உள்ளதாக, திருவனந்தபுரத்தில் உள்ள குழந்தைகள் வளர்ச்சித்துறை அதிகாரி குமாரி கலா தெரிவித்தார். அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்களைப் போலல்லாமல், தாய்மார்களின் குழுக்கள் இயற்கையில் முறைசாராவை, மேலும் அவற்றின் செயல்பாட்டைக் கட்டாயப்படுத்தும் எழுதப்பட்ட வழிகாட்டுதல்கள் எதுவும் இல்லை.

தாய்மார்கள் மற்றும் குழந்தைகளின் மேம்பாட்டுக்கான தேசிய திட்டம் எனப்படும் ஐசிடிஎஸ்-ன் ஒரு பகுதியாக அங்கன்வாடிகள் 1975 இல் தொடங்கப்பட்டன. ஐசிடிஎஸ் திட்டம் ஆறு சேவைகளை வழங்குகிறது: துணை ஊட்டச்சத்து, குழந்தை பருவ பராமரிப்பு மற்றும் கல்வி, ஊட்டச்சத்து மற்றும் சுகாதார கல்வி, நோய்த்தடுப்பு, சுகாதார பரிசோதனை மற்றும் பரிந்துரை சேவைகள் 67.5 மில்லியனுக்கும் அதிகமான குழந்தைகள் மற்றும் 15.6 மில்லியன் கர்ப்பிணி மற்றும் பாலூட்டும் பெண்களுக்கு போய்ச் சேருகிறது. அனைத்து குழந்தைகள், ஆறு மாதங்கள் முதல் ஆறு வயது வரை, கர்ப்பிணிகள் மற்றும் பாலூட்டும் தாய்மார்கள் அங்கன்வாடி சேவைக்கு தகுதியானவர்கள்.

2021 உலகளாவிய பட்டினிக் குறியீட்டில் 116 நாடுகளில் 101 வது இடத்தில் உள்ள நாட்டில் இந்த அங்கன்வாடிகள் முக்கிய பங்கு வகிக்கின்றன. சமீபத்திய தேசிய குடும்ப ஆரோக்கியத்தின் தரவுகளின்படி, இந்தியக் குழந்தைகளில் 35% க்கும் அதிகமானோர் தங்கள் வயதுக்குக் குறைவான (எடை உள்ளவர்களாகஇருப்பார்கள்) மற்றும் 19.3% பேர் உயரத்திற்கேற்ற வளர்ச்சியின்றி மெலிந்தவர்களாகவும் இருக்கும்போது (வளர்ச்சி குறைபாடு என அறியப்படுகிறது) அவர்கள் ஊட்டச்சத்துக்கான முக்கிய ஆதாரமாகவும் உள்ளனதாக ஆய்வு தெரிவிக்கிறது.

அங்கன்வாடிகளுக்கு ஏன் கண்காணிப்பு தேவை?

மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்துக்கு உட்பட்ட குன்னிடா கிராமத்தில் உள்ள அங்கன்வாடியில், ஒரு வழக்கமான நாள் என்பது காலை 9 மணிக்கு தொடங்குகிறது, ஆசிரியர் மற்றும் உதவியாளர் அறையை தயார் செய்கிறார்கள்: அதை துடைத்து, சிறிய ஆரஞ்சு நிற பிளாஸ்டிக் நாற்காலிகளை வரிசையாக அடுக்கி, மேஜை, பொம்மைகள் மற்றும் அலமாரிகளை தூசி தட்டி, சுவரில் உள்ள சார்ட் பேப்பர்கள் மற்றும் சுவரொட்டிகள் அனைத்தும் குட்டிகளும் (சிறிய குழந்தைகள்) கற்றுக்கொள்ளும் வகையில் இருப்பதை உறுதி செயகின்றனர்.

இதற்கிடையில், குழந்தைகள் காலை 9.30 முதல், 10.00 மணிக்குள் அங்கு வருகிறார்கள், சிலர் குதித்தும், ஸ்கிப்பிங் செய்தும், தங்கள் தாய்மார்களின் கைகளைப் பிடித்துக் கொண்டு, தங்களுக்கு அந்த நாளின் என்ன இருக்கிறது என்ற ஆவலோடு உற்சாகமாக நுழைகின்றனர்; வேறுசில குழந்தைகள் கொட்டாவி விடுகிறார்கள், கண்களைத் தேய்க்கிறார்கள், தூக்கத்தைக் கலைக்க முயற்சிக்கிறார்கள். வகுப்பறையின் வளாகத்திற்குள் நுழைவதற்காக, அவர்கள் தங்கள் சிறிய காலணிகளை அகற்றும்போது, ​​சமையலறையில் இருந்து தேங்காய் எண்ணெய் மற்றும் தாலியின் (உடைந்த கோதுமை) வாசனை வீசுகிறது. இன்றைய காலை சிற்றுண்டிக்கான மெனுவில் கோதுமை உப்புமா உள்ளது. மற்ற நாட்களில், அது காய்கறிகளுடன் சூடான ராகி (தினை) உப்புமா அல்லது கஞ்சி (அரிசி கஞ்சி) ஆகும். ஆனால் முதலில், குழந்தைகள் காலை பிரார்த்தனையில் பங்கேற்கிறார்கள், ஆசிரியர்கள் வருகைப்பதிவை எடுத்துக் கொள்கிறார்கள் மற்றும் வாராந்திர சுகாதார பரிசோதனையின் ஒரு பகுதியாக, குழந்தைகளின் நகங்கள், பற்கள் மற்றும் முடிகளை சரி பார்க்கிறார்கள்.

அனைத்து அங்கன்வாடிகளும் இதைப் போல் சிறப்பாக செயல்படுவதில்லை. உதாரணமாக, உத்தரபிரதேசம், சத்தீஸ்கர் மற்றும் மகாராஷ்டிரா போன்ற பல மாநிலங்களில், 2016 ஆம் ஆண்டு நிலவரப்படி, கணக்கெடுக்கப்பட்ட அங்கன்வாடிகளில் பாதி (52%) மட்டுமே சுத்தமான குடிநீர் வசதிகளைக் கொண்டிருந்தன. மற்றொரு 2019 கணக்கெடுப்பின்படி, சில மாநிலங்களில் அங்கன்வாடிகள் மூலம் அரசின் மகப்பேறு நலன்கள் திட்டத்தின் பலன்களை அனைவரும் பெறுவதில்லை.

பயனுள்ள ஐசிடிஎஸ் சேவைகளை உறுதி செய்வதற்காக, பெண்கள் மற்றும் குழந்தைகள் மேம்பாட்டு அமைச்சகம், அடிமட்டத்தில் சமூகம் சார்ந்த கண்காணிப்பு வழிமுறைகளை உருவாக்குவதற்கான வழிகாட்டுதல்களைக் கொண்டுள்ளது. வழிகாட்டுதல்கள் 1994 மற்றும் 2010 ஆம் ஆண்டுகளுக்கு பின்னர் 2011 இல் வெளிவந்தன. கிராமத்தில் பால் விகாஸ் மகிளா சமிதிகளை (பெண்கள் மற்றும் குழந்தைகள் மேம்பாட்டுக் குழுக்கள்) அமைப்பதில் 1994 வழிகாட்டுதல்கள் இருந்தபோது, ஐசிடிஎஸ்- ஐ கண்காணிக்க, ஒன்றியம் மற்றும் மாவட்ட அளவில், 2010 வழிகாட்டுதல்கள் பஞ்சாயத்து ராஜ் நிறுவனங்களின் ஈடுபாட்டை உள்ளடக்கியது.

2011 ஆம் ஆண்டில், தேசிய, மாநில, மாவட்டம், ஒன்றியம் மற்றும் அங்கன்வாடி மட்டங்களில் ஐந்து அடுக்கு கண்காணிப்பு மற்றும் மறுஆய்வு பொறிமுறையை அமைச்சகம் கொண்டு வந்தது. கல்வி, சுகாதாரம் போன்றவற்றிற்காக மாநிலத் துறைகளுடன் அங்கன்வாடிகள் நேரடியாகப் பணிபுரிவதும், அரசின் நிதி மற்றும் திட்டங்களைப் பெறுவதும், ஐசிடிஎஸ் திட்டத்தின் செயலாக்கம் பொறிமுறையின் கீழ் கண்காணிக்கப்படுவதும் இதன் நோக்கமாகும். அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுகள் இந்த பொறிமுறையின் அடித்தளத்தில் உள்ளன. தமிழ்நாடு மற்றும் அஸ்ஸாம் போன்ற பல்வேறு மாநிலங்களும் அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்களுக்கான வழிகாட்டுதல்களை உருவாக்கியுள்ளன.

கேரளாவில் அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்கள் எடுத்த முடிவுகள்

அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு ALMSC கள் அங்கன்வாடிகளை கண்காணிப்பதற்கு மட்டுமல்ல, குழந்தையின் பிறந்தநாள் கொண்டாட்டம் முதல் கூரையை சரிசெய்வது வரை சிறிய மற்றும் முக்கிய விஷயங்களைப் பற்றிய தகவல்களைப் பரப்புவதற்கும் கலந்துரையாடுவதற்கும் ஆகும் என்று ஐசிடிஎஸ் ICDS மேற்பார்வையாளர்கள் மற்றும் உறுப்பினர்கள் தெரிவித்தனர்.

பொதுவாக, அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுவின் ஒருங்கிணைப்பாளரான அங்கன்வாடி ஆசிரியை, பஞ்சாயத்து வார்டு உறுப்பினர் இருப்பை சரிபார்த்து, கூட்டத்திற்கு அழைப்பார். அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுவின் முக்கியமான பணிகளில் ஒன்று அங்கன்வாடியை பராமரிப்பது என்று, வாமனபுரத்தில் உள்ள அங்கன்வாடி ஆசிரியை ஜலஜா கூறினார், அவர், ஆசிரியை என்று அழைக்கப்படுவதை விரும்புவார். எல்லை சுவர்கள் கட்டுவது, கோடை காலங்களில் தண்ணீர் பற்றாக்குறை, குழந்தைகளின் பாதுகாப்பு மற்றும் பாதுகாப்பு குறித்த கவலைகள், குழந்தைகளுக்கு அதிக விளையாட்டுகள் மற்றும் பொம்மைகள் மற்றும் கற்றல் பொருட்கள், கசிவு கூரையை சரிசெய்தல், தனி ஸ்டோர் பெறுதல் – அதாவது உணவு போன்றவற்றை இருப்பு வைப்பதற்காக கட்டப்பட்ட அறை-- இவை அனைத்தும் விவாதங்களின் எல்லைக்குள் அடங்கும்" என்றார்.

அங்கன்வாடிகள் கேரளாவில் உள்ள கிராம பஞ்சாயத்துகளின் கீழ் வருகின்றன, மேலும் அதன் சில நிதிகள், பராமரிப்பு, உள்கட்டமைப்பு, தளபாடங்கள், துணை ஊட்டச்சத்து, மின்சாரம் மற்றும் சுகாதாரம் உட்பட பஞ்சாயத்தில் இருந்து நேரடியாக வருகின்றன. "அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு ஒரு முடிவை எடுத்தவுடன், நாங்கள் அதை நேரடியாக பஞ்சாயத்தின் பெண்கள் மற்றும் குழந்தைகள் பணிக்குழுவுக்கு எடுத்துச் செல்கிறோம், அங்கிருந்து அது ஒரு திட்டமாகி பட்ஜெட் ஒதுக்கீடுகளைப் பெறுவதற்காக பஞ்சாயத்தின் சுகாதாரம் மற்றும் கல்வி நிலைக்குழுவுக்குச் செல்கிறது" என்று, வார்டு உறுப்பினர் விஜயகுமாரி கூறினார்.

மார்ச் 14, 2022 அன்று மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்தில் உள்ள அங்கன்வாடியில் குழந்தைகள் வரைந்த ஓவியங்கள்.

அவசரமாக நிதி தேவைப்படும்போது, ​​​​ நிதி திரட்டி அதன் மூலம் தேவையை பூர்த்தி செய்ய முடிந்தால், இளைஞர் சங்கங்கள், குடியிருப்பு சங்கங்கள் மற்றும் அரசியல் கட்சிகளைப் போலவே சமூகமும் பங்களிக்கின்றன. மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்து வார்டு 15ல் உள்ள இந்த அங்கன்வாடியில், மின்விசிறி வேலை செய்யாததால், குழு உறுப்பினர்கள் நிதி திரட்ட முடிவு செய்ததாக ஜலஜா தெரிவித்தார். "மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்தின் வார்டு 15ல் உள்ள எங்கள் குடியிருப்பு சங்கம் மூலம், பணம் வசூலிக்கப்பட்டது மற்றும் அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு பராமரிக்கும் பதிவேட்டில் விவரங்கள் எழுதப்பட்டுள்ளன. நான் அனைவருக்கும் நிதி விவரங்களை வழங்கினேன், மீதமுள்ள நிதியை அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு கூட்டாக கணக்கிட்டது" என்றார்.

அன்னையர் குழுக்கள்

"கேரளாவில் உள்ள அன்னையர் குழுக்கள் பின்பற்றும் எந்த வடிவமும் வழிகாட்டுதல்களும் இல்லை. கலந்துரையாடல் மற்றும் கலந்துரையாடல் செயல்முறை மிகவும் கரிமமானது மற்றும் பெரும்பாலான நேரங்களில், கூட்டங்கள் நோக்கத்தை அடிப்படையாகக் கொண்டவை, அவை குறைந்தபட்சம் ஒரு மாதத்திற்கு ஒரு முறை கூடுகின்றன" என்று ஜலஜா கூறினார்.

"மற்ற தாய்மார்கள் மற்றும் அங்கன்வாடி ஆசிரியருடன் கலந்துரையாடும் போது, ​​என் குழந்தை எப்படி நடந்து கொள்கிறது, அவள் எப்படி சாப்பிடுகிறாள், வகுப்பில் அவள் எப்படி செயல்படுகிறாள் போன்றவற்றை என்னால் மதிப்பிட முடிகிறது" என்று, மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்து வார்டு 15ல் உள்ள, அங்கன்வாடிக்கு தனது குழந்தையை அனுப்பி வரும் பி.சிமினா கூறினார். சிமினா ஒரு வீட்டில் வேலை செய்பவர், பள்ளி ஆசிரியையாக இருந்தார். "எந்தவொரு அங்கன்வாடியும் திறம்பட செயல்பட, விவாதங்கள், பகிர்வு மற்றும் தகவல் பரப்புதல் ஆகியவை இருக்க வேண்டும். அன்னையர் குழு போன்ற மன்றங்களில் தொடர்ந்து கலந்து கொண்டால் மட்டுமே இதுபோன்ற விஷயங்களைக் கற்றுக்கொள்ள முடியும். இதுபோன்ற விஷயங்களை வீட்டில் உட்கார்ந்து எப்படி கற்றுக்கொள்வது?" என்றார் அவர்.

தாய்மார்கள் தவிர, அங்கன்வாடியில் சேர்க்கப்படும் குழந்தைகளின் உடல் நலம் மற்றும் நலனில் அக்கறை உள்ள பெண்களும் சேரலாம். பிரதம மந்திரி மாத்ரு வந்தனா யோஜனா (கர்ப்பிணிகள் மற்றும் பாலூட்டும் பெண்களுக்கு 19 வயது அல்லது அதற்கு மேற்பட்ட குழந்தைகளுக்கான நிபந்தனையுடன் கூடிய பணப் பரிமாற்றத் திட்டம்) போன்ற திட்டங்களைப் பற்றிய தகவல்களைப் பரப்புவது முதல், நேரடிப் பிரசவத்திற்குப் பல்வேறு சிக்கல்களை அவர்கள் விவாதிக்கின்றனர். ஜனனி சுரக்ஷா யோஜனா (குறைந்த மருத்துவமனை பிரசவ விகிதங்களைக் கொண்ட மாநிலங்களுக்கான சிறப்புத் திட்டம் கொண்ட ஏழை கர்ப்பிணிப் பெண்களை மையமாகக் கொண்ட திட்டம்), பிரசவத் தாய் ஆரோக்கியம் மற்றும் வகுப்புகளில் குழந்தை ஆர்வமின்மைக்கான காரணங்கள் போன்றவை குறித்தும் விவாதிக்கின்றனர்.

"எங்களுக்கு, இது ஒரு ஊட்டச்சத்து வகுப்பு போன்றது. ஆரோக்கியம், சுகாதாரம் மற்றும் நமது குழந்தைகளின் ஊட்டச்சத்து தேவைகளை எவ்வாறு பூர்த்தி செய்வது போன்ற தகவல்களைப் பெறுகிறோம். கூடுதலாக, எங்கள் குழந்தைகளின் பல்வேறு உடலியல் அம்சங்களை எவ்வாறு மேம்படுத்தலாம் என்பதையும் நாங்கள் விவாதிக்கிறோம். மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்தில் உள்ள அங்கன்வாடியில் நான்கு வயது குழந்தையின் தாயான சௌமியா நாயர் கூறினார்.

நாயர் குழந்தையாக இருந்தபோது அதே அங்கன்வாடியில் கலந்து கொண்டார், அதே போல் அன்னையர் குழுவில் உள்ள மற்ற ஏழு தாய்மார்கள்/அப்பாக்கள் கலந்து கொண்டார். "அங்கன்வாடிகள் நம் காலத்தில் இருந்ததைவிட நிறைய மேம்பட்டுள்ளன" என்றார் அவர்.

மார்ச் 14, 2022 அன்று மணிக்கல் கிராம பஞ்சாயத்தில் உள்ள அங்கன்வாடி முன்பு தங்கள் குழந்தைகளுடன் அமர்ந்திருக்கும் தாய்மார்கள்.

உயர்மட்ட அதிகாரிகளால் தீர்க்கப்பட்ட குழுக்களில் உள்ள சர்ச்சைகள்

அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழுக்களுக்குள், தாய்மார்கள் மற்றும் ஆசிரியர்களிடையே, மற்றும் வார்டு உறுப்பினர்கள் மற்றும் பிற உறுப்பினர்களிடையே, சில சமயங்களில் நிதி தொடர்பான பிரச்சனைகள் இருக்கலாம் என்று, குழந்தை வளர்ச்சி அதிகாரி கலா கூறினார். "இந்தச் சமயங்களில், அவர்கள் ஐசிடிஎஸ் மேற்பார்வையாளரைக் கலந்தாலோசிப்பார்கள், மேலும் சிக்கல் இன்னும் பெரியாக மாறினால், அவர்கள் என்னைத் தொடர்பு கொள்கிறார்கள். பெரும்பாலும், மோதல்கள் சமாளிக்கக்கூடியவை மற்றும் சம்பந்தப்பட்ட தரப்பினருடன் பேசுவதன் மூலம் தீர்க்கப்படும்" என்றார்.

கோவிட்-19-ன் போது, ​​அங்கன்வாடிகள் மூடப்பட்டதால், இந்த குடிமக்கள் குழுக்களின் செயல்பாடு கடுமையாக தடைபட்டது. "நாங்கள் தாய்மார்களுக்கான ஆன்லைன் சந்திப்புகள் மற்றும் சில முடிவுகளை எடுக்க முயற்சித்தாலும், அவர்கள் நேரில் செய்ததை விட பாதி செயலில் இல்லை," என்று, வாமனபுரத்தில் உள்ள அங்கன்வாடிகளின் ஐசிடிஎஸ் மேற்பார்வையாளர் அதிரா பி கூறினார். "அதிர்ஷ்டவசமாக, அங்கன்வாடிகள் மீண்டும் திறக்கப்பட்ட பிறகு, குழுக்கள் மெதுவாக புத்துயிர் பெறத் தொடங்கியுள்ளன. கடந்த வாரம், இரண்டு வருட இடைவெளிக்குப் பிறகு அங்கன்வாடியின் செயல்பாடுகளை எப்படிச் செய்வது என்று முடிவு செய்ய அங்கன்வாடி நிலை கண்காணிப்பு மற்றும் ஆதரவுக் குழு கூட்டம் நடத்தினோம்" என்றார்.

உங்களின் கருத்துகளை வரவேற்கிறோம். கருத்துகளை respond@indiaspend.org என்ற முகவரிக்கு அனுப்பலாம். மொழி, இலக்கணம் கருதி அவற்றை திருத்தும் உரிமை எங்களுக்கு உண்டு.